Κύκλος : Τα βιβλία συνομιλούν μεταξύ τους
α. Θεματολογία : Στο δείπνο
Η πρόποση – Fabrice Caro / σελ. 176
Ένα γλυκόπικρο μυθιστόρημα, όπου το καυστικό χιούμορ και οι υπαρξιακές αναζητήσεις οδηγούν τον αναγνώστη σε μια πρωτότυπη συνθήκη. Το βιβλίο μεταφέρθηκε το 2020 στον κινηματογράφο, σε σκηνοθεσία του Laurent Tirard, με τον ομώνυμο τίτλο. «Ξέρεις, η αδελφή σου θα χαιρόταν πολύ αν έκανες μια πρόποση τη μέρα της τελετής». Είναι η αρχή ενός οικογενειακού δείπνου κατά τη διάρκεια του οποίου ο Αντριάν, σαραντάρης σε κατάθλιψη, περιμένει απελπισμένα μια απάντηση στο μήνυμα που μόλις έστειλε στην πρώην του.
Ανάμεσα στις πατάτες ογκρατέν και τα προσχέδια της πρόποσης, όλα το ένα πιο παράλογο απ’ το άλλο, διαγράφεται μια συγκινητική και απογοητευμένη συναισθηματική διαδρομή, εφάμιλλη των καλύτερων ρομαντικών κομεντί. Μια επιμελώς δομημένη αφήγηση που θα προκαλέσει αβίαστο γέλιο σε κάθε αναγνώστη.
VS
Οι προσκεκλημένοι – Pierre Assouline / σελ. 200
Καλώς ήρθατε στον μικρόκοσμο της οδού Λα Καζ, στην καρδιά του αριστοκρατικού έβδομου διαμερίσματος του Παρισιού. Απόψε η κυρία Ντυ Βιβιέ παραθέτει δείπνο σε μέλη της “καλής” παρισινής κοινωνίας. Παρόλο που η οικοδέσποινα δεν αφήνει τίποτα στην τύχη, γύρω από το τραπέζι θα βρεθούν, τελικά, δεκατρείς συνδαιτυμόνες: καταστροφή, για τους προληπτικούς! Η λύση που δίνεται είναι να παρακαθήσει ως δέκατη τέταρτη προσκεκλημένη η υπηρέτρια του σπιτιού, η αραβικής καταγωγής Σόνια ή Ουμελκχεΐρ, όπως αποκαλύπτει ότι είναι το πραγματικό της όνομα. Κι αυτή δεν θα είναι η μοναδική αποκάλυψη της βραδιάς…
Ο Assouline παρακολουθεί με βλέμμα διεισδυτικό τους ήρωές του, εκθέτει τις προκαταλήψεις και την επιτήδευση, την έπαρση και τη δολιότητά τους, ακόμα και τη βαναυσότητα που κρύβεται πίσω από την κοσμική πόζα και την απατηλά γοητευτική εικόνα τους. Εδώ, λοιπόν, η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας, τα ιδιωτικά βίτσια πίσω από τις δημόσιες αρετές!
Καλλιεργώντας με επιμονή τη λέξη, ο Assouline σχεδιάζει το ήθος προσώπων που αγωνιούν για την όψη και μας δίνει μια απολαυστική πινακοθήκη πορτρέτων, γεμάτη αποχρώσεις. Η ειρωνεία του έχει λεπτότητα, ο λόγος του είναι εκλεπτυσμένος, με κομψότητα και χιούμορ: ο Pierre Assouline είναι συγγραφέας με ασυμβίβαστο γούστο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
Ερωτικό Απόδειπνο του Michel Tournier / σελ. 254
Ύστερα από αρκετά χρόνια ευτυχισμένης ζωής, ο Υβ και η Ναντέζ αποτελούν ένα ζευγάρι που δεν επικοινωνεί πλέον. Φτάνουν στο σημείο να μην έχουν τι να πουν και περιβάλλονται από βαριά σιωπή. Αποφασίζουν λοιπόν να χωρίσουν και καλούν τους φίλους τους σ’ ένα δείπνο, στη διάρκεια του οποίου θα τους αναγγείλουν το θλιβερό νέο. Καθένας όμως απ’ τους καλεσμένους, όπως οι συνδαιτυμόνες του «Δεκαήμερου» του Βοκκάκιου, διηγείται μια ιστορία, κι αυτές οι δεκαεννιά αφηγήσεις, που είναι άλλοτε παραμύθια και άλλοτε διηγήματα, μεταβάλλουν τις σχέσεις του Υβ και της Ναντέζ. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
β. Θεματολογία : Γυναίκα – Μάνα – σύζυγος – άνθρωπος – άλλοι ρόλοι
Αγώνες και μεταμορφώσεις μιας γυναίκας – Εντουάρντ Λουϊ -σελ. 112
Για μεγάλο μέρος της ζωής της η μητέρα μου έζησε μες στη φτώχεια και την ανάγκη, στο περιθώριο, τσακισμένη και πολλές φορές ταπεινωμένη από τη βία των αντρών. Η ύπαρξή της έμοιαζε να οριοθετείται απολύτως από τη διπλή κυριαρχία που ασκούνταν πάνω της, την κυριαρχία της τάξης και την ανδρική κυριαρχία. Κι όμως, μια μέρα, στα σαράντα τέσσερά της, εξεγέρθηκε ενάντια σε αυτή τη ζωή, έφυγε, και σιγά σιγά θεμελίωσε την ελευθερία της. Το βιβλίο είναι η ιστορία αυτής της μεταμόρφωσης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
Παύλος Μάτεσις / “Η μητέρα του σκύλου” / σελ. 256
Το βιβλίο είναι, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, ένας μονόλογος από την Ραραού, μια συνταξιούχο ηθοποιό. Η Ραραού (το πραγματικό της όνομα, όπως λέει η ίδια, ήταν Ρουμπίνη Μέσκαρη) μιλά κυρίως για τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια, λίγο πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την Κατοχή σε ένα επαρχιακό χωριό. Μετά την απελευθέρωση ήρθε με την μητέρα της, που είχε νωρίτερα διαπομπευτεί σαν ερωμένη Ιταλού αξιωματικού, στην Αθήνα όπου και έζησαν μαζί μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Διάσπαρτες είναι ακόμα οι αναφορές της αφηγήτριας στην επαγγελματική της ζωή.
VS
Μιχάλης Γκανάς / “Μητριά πατρίδα” / αφήγημα / σελ. 78
Από τα Μακεδόνικα ακούγονται κάθε τόσο μοιρολόγια. Τους έρχονταν τα μαντάτα από το Γράμμο, το Βίτσι. Οι μανάδες μας κοιτάζονταν αμίλητες, κούναγαν το κεφάλι. Μαζεύουνε τα παιδιά. Θα μας στείλουν αλλού, χώρια απ’ τους δικούς μας. Οι Μακεδόνισσες τα ‘δωσαν τα δικά τους. Έκλαιγαν, τα φιλούσανε, δεν είπανε όχι. Οι δικές μας αγρίεψαν. Έσκουζαν, καταριόντανε, μας έσφιγγαν πάνω τους, μια δυο πέσανε στους υπεύθυνους με τα νύχια, βάλαμε κι εμείς τα κλάματα, μας αφήσανε. Πήραν τα μεγαλύτερα, από δέκα και πάνω. Μας φορτώνουν σε μεγάλα καμιόνια. Μετά στο βαπόρι, ένα πολωνέζικο φορτηγό, είπανε. Μας ανεβάζουν με βίντσι και τρέμουμε, κάποιος πέφτει στη θάλασσα. Κατεβάζουν το φαγητό με αλυσίδες, είμαστε μέσα στο αμπάρι πατείς με πατώ σε. Δεν μας αφήνουν να ξεμυτίσουμε. Ανέβηκε ο πάππους μια μέρα στο κατάστρωμα, περνούσε ένα βαπόρι, «Πέσε κάτω» του λένε, δεν έπεφτε, τον κατέβασαν με τη βία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
Καίτη Στεφανάκη / “Στις άκριες γυναικείων χωραφιών” (υπάρχει σχολιασμός- https://cityportal.gr/stis-akries-gynaikeion-chorafion-kaiti- stefanaki/)
VS
Μανιφέστο : Πώς να μην τα παρατάς ποτέ – Μπερναντίν Εβαρίστο – σελ. 306
Το βιβλίο ετούτο αποκαλύπτει τι χρειάστηκε για να συνεχίσω να προχωρώ και να ωριμάζω· και για σας που παλεύετε πολύ καιρό, ελπίζω ότι θα αποτελέσει έμπνευση καθώς ταξιδεύετε στα δικά σας μονοπάτια προς την πραγματοποίηση των φιλοδοξιών σας.
Η Bernardine Evaristo από παιδί βίωσε τον ρατσισμό από γείτονες, ιερείς και από λευκά μέλη του οικογενειακού της περιβάλλοντος. Το Μανιφέστο της είναι ένα βιβλίο για το πώς να μην τα παρατάς. Μια προσωπική εξομολόγηση για το θάρρος που επέδειξε και τις δυσκολίες που ξεπέρασε για να κατακτήσει την επιτυχία.
Είναι η πρώτη μαύρη συγγραφέας που κέρδισε το Βραβείο Booker με το Κορίτσι, Γυναίκα, Άλλο το 2019· εκλέχτηκε πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας Λογοτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2022· το βιβλίο της Κορίτσι, Γυναίκα, Άλλο έφτασε στο νούμερο ένα της λίστας με τα ευπώλητα βιβλία τσέπης στην Αγγλία τον Ιούνιο του 2020.
Ζει στο Λονδίνο και εργάζεται ως καθηγήτρια δημιουργικής γραφής στο Πανεπιστήμιο Μπρουνέλ. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
«Ο συγγραφέας πειραματίζεται χρησιμοποιώντας νέες, πρωτοποριακές για την εποχή τεχνικές και γράφει ένα μυθιστόρημα χωρίς πλοκή με τη συμβατική έννοια του όρου. Συχνά οι ομιλητές εναλλάσσονται στην ίδια παράγραφο, χωρίς να υποδεικνύεται με κάποιο τρόπο αυτή η εναλλαγή. Γραφή ελλειπτική, παραληρηματική, που ακολουθεί τη λογική των ονείρων, όπου υπάρχουν μεμονωμένες σκηνές, ασύνδετες μεταξύ τους. Λόγος κοφτός, μικρές φράσεις, απλές και λιτές περιγραφές, χωρίς συναίσθημα, με μια ουδετερότητα που κάνει πιο αιχμηρή την αφήγηση, και πιο ωμή την πραγματικότητα». (Χριστίνα Μουκούλη, bookpress.gr, 18/03/2022)
«Το Μανιφέστο δεν διαβάζεται με τη λογική της κλειδαρότρυπας, καθώς δεν γράφτηκε μ’ αυτόν τον σκοπό. Περισσότερο από τις όποιες αποκαλύψεις προσωπικής φύσης, αυτό που σου μένει διαβάζοντας την εξομολόγηση της Εβαρίστο είναι ο συνεχής αγώνας της να υπερβεί εμπόδια, να σχηματοποιήσει όνειρα, να δει πράγματα που σκέφτηκε και οραματίστηκε να παίρνουν σάρκα και οστά. Εντέλει, μας δίνει το περίγραμμα μιας γυναίκας και μιας δημιουργού που δεν τα παράτησε ποτέ». (Διονύσης Μαρίνος, bookpress.gr, 15/03/2022)
γ. Θεματολογία : Ανθρώπινες σχέσεις και συνθήκες
Οικογενειακή ευτυχία – Λ. Τολστόϊ – σελ. 160
Ένα αριστουργηματικό πορτρέτο της συναισθηματικής εξέλιξης μιας γυναίκας, η ανατομία ενός γάμου, ένα κλασικό έργο του Τολστόι.
Η δεκαεπτάχρονη Μάσα, μετά τον θάνατο των γονιών της, παντρεύεται τον Σεργκέι Μιχάηλιτς, τον φίλο του πατέρα της. Μεταξύ τους αναπτύσσεται μια τρυφερή σχέση που χαρίζει και στους δύο την ευτυχία, η ζωή τους όμως θ’ αλλάξει όταν αποφασίζουν να εγκατασταθούν για λίγο στην Πετρούπολη. Η Μάσα ξελογιάζεται από τη γοητεία των κοσμικών σαλονιών και ο γάμος της αρχίζει να ξεθωριάζει… (Από την έκδοση)
“Ο συζυγικός βίος, μας λέει ο Τολστόι, ακόμα και αν θεμελιώνεται στον έρωτα, είναι μια εύθραυστη ισορροπία από επιθυμίες που καταπιέζονται, από συμπλέγματα που καιροφυλακτούν. Η ζυγαριά της συμβίωσης εύκολα διαταράσσεται και τότε όλα μπορούν να συμβούν. Η πραγματική αγάπη ωστόσο, όσο κι αν δοκιμάζεται, έχει τον τρόπο της να διασώζεται μέσα από διαδοχικές μεταλλάξεις“. [Από τον πρόλογο του Δημήτρη Στεφανάκη]
Πέρασα πολλά και θαρρώ πως βρήκα αυτό που μου χρειάζεται για να ευτυχήσω. Μια ήρεμη, μοναχική ζωή στην ερημιά του χωριού μας, με τη δυνατότητα να κάνουμε καλό στους ανθρώπους, στους οποίους είναι τόσο εύκολο να κάνεις το καλό κι αυτοί δεν το έχουν συνηθίσει. Έπειτα η δουλειά, η δουλειά που φαίνεται ότι αποφέρει όφελος. Έπειτα η ξεκούραση, η φύση, ένα βιβλίο, η μουσική, η αγάπη για τον πλησίον, να την η ευτυχία μου και τίποτα παραπάνω απ’ αυτή δεν σκεφτόμουν. [Λέον Τολστόι (1828-1910)] (Από τον εκδότη)
VS
Λευκές Νύχτες – Φ. Μ. Ντοστογιέφσκυ / σελ. 226
Κατά τη διάρκεια μιας λευκής νύχτας, δηλαδή μιας καλοκαιρινής νύχτας του Βορρά, όπου το σούρουπο συνεχίζεται μέχρι το πρωί, χωρίς να πέφτει ποτέ το σκοτάδι, περιπλανώμενος σε κάποια από τις προκυμαίες της Αγίας Πετρούπολης ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας, ένας ονειροπόλος κάτοικος της μεγάλης πόλης, συναντά τυχαία μια νεαρή γοητευτική γυναίκα, την Νάστινκα, και γρήγορα αναπτύσσεται μεταξύ τους ένα αρκετά παράξενο αισθηματικό ειδύλλιο.
Μέσα από την αριστοτεχνικά παιγνιώδη και ανάλαφρη αφήγηση του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι ξετυλίγεται μπροστά μας όλη η πρότερη ζωή των δύο πρωταγωνιστών της ιστορίας μας, και το σπουδαιότερο διαγράφεται η ψυχοσύνθεσή τους. Έτσι, η συμπεριφορά και οι εξομολογήσεις της Νάστινκα αποκαλύπτουν την ύπαρξη αυτού, που στην τέχνη αποκαλείται αιώνιο θηλυκό, ενώ ο χαρακτήρας και οι εκμυστηρεύσεις του ονειροπόλου πρωταγωνιστή αποκαλύπτουν έναν άνδρα που ζει μέσα από τις φαντασιώσεις του, την πλήξη και τη μοναξιά, αρνούμενος να λάβει μέρος στο παιχνίδι της ζωής. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
Ιστορία μιας μοιχείας του Εντοάρντο Αλμπινάτι / σελ. 152
Τι μας ελκύει σ’ έναν άνθρωπο που μόλις γνωρίσαμε; Γιατί αυτό που ήδη έχουμε δε μας είναι αρκετό; Τι συμβαίνει σ’ έναν έρωτα που μένει κρυμμένος στη σκιά;
Κάποιες ιστορίες χρειάζονται χρόνια για να τελειώσουν, άλλες φλέγονται σε μια σύντομη χρονική τροχιά και σ’ έναν χώρο που όσο πιο περιορισμένος είναι, τόσο περισσότερη ένταση τους προσθέτει.
Εξαπατώντας τους συντρόφους τους, ενδεχομένως και τον εαυτό τους, οι δύο πρωταγωνιστές της “Ιστορίας μιας Μοιχείας” ξεκλέβουν ένα Σαββατοκύριακο για να ζήσουν το πάθος που γεννήθηκε πρόσφατα. Στο τέλος του καλοκαιριού, ένα ιπτάμενο δελφίνι θα τους οδηγήσει σ’ ένα νησί, όπου ο χρόνος έχει σταματήσει κι ο τόπος είναι σαν να περιμένει τους δύο εραστές για να ζωντανέψει.
Την ιστορία του Έρρι και της Κλεμεντίνα, που έχουν δραπετεύσει από τα πάντα και συνάμα βρίσκονται αιχμάλωτοι στο νησί, ο Αλμπινάτι την αφηγείται ελλειπτικά, σαν στιγμιότυπα, φωτογραφίες τραβηγμένες σε σκόρπιες στιγμές της περιπέτειάς τους, που μπορούμε να τις κοιτάξουμε κρυφά. Μια ιστορία αισθησιακή, απλή, ειπωμένη με ωμή ειλικρίνεια, παρότι χτίζεται πάνω σε ψέματα. Οι ακριβείς και συγκινητικές σελίδες της απευθύνονται σε όλους μας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
«Η υπνωτιστική γραφή του Αλμπινάτι εισάγει τον αναγνώστη στα μύχια της ψυχής των ηρώων του, σε μια σχεδόν ανελέητη ανατομία της επιθυμίας» (Le Nouvel Observateur)
«Σαν κινηματογραφική κάμερα, η πένα του Αλμπινάτι αιχμαλωτίζει τις ταραγμένες ψυχές του άντρα και της γυναίκας, σε ένα υπέροχο παιχνίδι ισορροπιστή» (Livres Hebdo)
«Δυο άνθρωποι μένουν ξένοι ο ένας για τον άλλον ενώ κάνουν έρωτα. Ο έρωτας ως οικειότητα ακούγεται σαν παρανόηση. Με το άγγιγμα, την ερωτική πράξη, το μοίρασμα του αέρα στο φιλί, οι εραστές μετρούν την έκταση της απόστασης που τους χωρίζει, την αντίσταση των σωμάτων στην ένωση, το αδύνατο του να γίνουν ένα, όπως επιτάσσουν οι ποιητές. Στην πραγματικότητα, αντιμάχονται ο ένας τον άλλο, σαν εχθροί ή σαν φίλοι, δεν έχει διαφορά… Κι ύστερα σηκώνονται από το κρεβάτι, από τα καθίσματα του αυτοκινήτου και χωρίζονται, το ίδιο διαφορετικοί με πριν, αν όχι περισσότερο. Θα τα λέμε όλα, έτσι δεν είναι; Θα το θυμάσαι;» (Ε. Α.)
«Ο Μαρσέλ Προυστ θα εκτιμούσε ιδιαίτερα αυτή τη λαβυρινθώδη πραγματεία του πάθους. Ένα θέμα παλιό όσο κι ο κόσμος, σε μια αφήγηση που φλέγεται κάτω από τον πάγο της άψογης πρόζας» (Le Figaro Magazine)
VS
Πρωτόλειο του Αντριου Μάρτιν – σελ. 308
Ο Πίτερ θέλει να γίνει συγγραφέας. Το ίδιο κι η κοπέλα του, η Τζούλια. Το ίδιο κι η Λέσλι, την οποία ο Πίτερ ερωτεύεται παράφορα, μάλλον. Οι ήρωες του “Πρωτόλειου” έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Περιμένουν το ταλέντο τους να λάμψει. Δεν νιώθουν ότι υπάρχουν λάθη που δεν συγχωρούνται. Δεν πιστεύουν ότι ο χρόνος είναι κάτι που μπορεί να το σπαταλήσεις. Πίνουν, κάνουν σεξ, συζητούν για βιβλία, ελπίζοντας ότι ζουν. Βιβλίο αλύπητης ειρωνείας, το “Πρωτόλειο” χαρακτηρίστηκε ως η “Συναισθηματική αγωγή” της εποχής μας, ξεγυμνώνοντας μια γενιά μπροστά στον καθρέφτη του ναρκισσισμού της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
«Το “Πρωτόλειο” είναι ένα άψογα δουλεμένο μυθιστόρημα. Όσο περισσότερο βυθίζεσαι σ’ αυτό, τόσο περισσότερο σ’ ανταμείβει. Μια φωνή ανεπίκαιρα αντρική που ασχολείται με θέματα ανεπίκαιρα οικουμενικά.» (The New York Times)
«Το “Πρωτόλειο” είναι ένα βαθιά ανθρώπινο βιβλίο. Κάθε γενιά έχει ένα θανάσιμο ελάττωμα: της δικής μας είναι ο ναρκισσισμός.»
(London Review of Books)
«Το “Πρωτόλειο” είναι ένα βιβλίο πραγματικά βρώμικο. Μιλάει για νέους που πίνουν πολύ, διαβάζουν πολύ, κάνουν πολύ σεξ, και στο τέλος όλο αυτό είναι απλώς μαγευτικό… υπέροχο. (PBS)
«Το “Πρωτόλειο” έχει θέμα νέους ανθρώπους σε μια μόνιμη κατάσταση επιθυμίας και αντίφασης. Είναι ένα βιβλίο που μπορεί να σ’ ενοχλήσει, αλλά δε θα σε κάνει ποτέ να το βαρεθείς.» (Los Angeles Review of Books)
«Το εντελώς ξεχωριστό επίτευγμα του “Πρωτόλειου” είναι η γλώσσα του. Ο Μάρτιν έχει μια εντυπωσιακή ευαισθησία στο φυσικό διάλογο. (Chicago Review of Books)
«Το “Πρωτόλειο” είναι ένα δώρο για τους αναγνώστες εκείνους που θέλουν να φλερτάρουν με έξυπνους κι ενδιαφέροντες ανθρώπους, και που τους αρέσει να παρατηρούν τέτοιους ανθρώπους να φλερτάρουν μεταξύ τους.» (The New Yorker)
«Όλοι οι χαρακτήρες του βιβλίου του Martin είναι ξεχωριστοί και ιδιότροποι και το δείχνουν με κάθε τρόπο. Γράφουν ποίηση, διαβάζουν ακατάπαυστα, μιλάνε για βιβλία και συγγραφείς. Κάποιοι ασχολούνται με εναλλακτικές θεραπείες, βλέπουν ταινίες του Ρομέρ και ντοκιμαντέρ του Άντι Γουόρχολ. Μαγειρεύουν λαχανικά και ρίζες, πίνουν μπίρες και πολλά ναρκωτικά. Νιώθουν άτρωτοι και επιδεικνύονται με κάθε ευκαιρία ? για τις σχέσεις τους στο παρελθόν, για το ταλέντο τους, για τη βαθιά τους ανάγκη να γράψουν και να αναγνωριστούν. (Κώστας Αγοραστός, bookpress.gr – 05/04/2020)
δ. Θεματολογία : Απώλεια
Ζήτημα θανάτου και ζωής – Ιρ.Γιάλομ – σελ. 264
Ο διεθνώς αναγνωρισμένος ψυχίατρος και συγγραφέας Ίρβιν Γιάλομ αφιέρωσε την καριέρα του στη συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία ανθρώπων που υπέφεραν από άγχος και πένθος. Δεν είχε όμως ποτέ βρεθεί στην ανάγκη να συμβουλέψει ο ίδιος τον εαυτό του, ως την ημέρα που η γυναίκα του Μαίριλυν Γιάλομ, διακεκριμένη συγγραφέας βιβλίων πολιτισμικής ιστορίας επικεντρωμένων σε γυναικεία κυρίως ζητήματα, διαγνώστηκε με καρκίνο. Στο βιβλίο Ζήτημα θανάτου και ζωής, η Μαίριλυν και ο Ίρβιν Γιάλομ μοιράζονται με τους αναγνώστες το πώς χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν έναν αγώνα πρωτόγνωρο και οδυνηρό: η Μαίριλυν να πεθάνει μ’ έναν αξιοπρεπή θάνατο, ο Ίρβιν να συνεχίσει να ζει χωρίς εκείνη.
Στις διαδοχικές περιγραφές από τον καθένα τους των τελευταίων μηνών της κοινής τους ζωής και στη συνέχεια των πρώτων μηνών που ο Ίρβιν έμεινε μόνος, μάς προσφέρουν μια σπάνια ματιά στη διαχείριση του θανάτου και της απώλειας του αγαπημένου προσώπου. Οι Γιάλομ υπήρξαν πολύ τυχεροί σε πολλούς τομείς -είχαν μια αγαπημένη οικογένεια, ένα όμορφο σπίτι, ευρύ κύκλο φίλων, ένθερμους αναγνώστες σε όλο τον κόσμο κι έναν μακρόχρονο και πολύ ικανοποιητικά γάμο- ήρθαν όμως αντιμέτωποι με το θάνατο, όπως όλοι μας. Με την ειλικρίνεια και τη σοφία των ανθρώπων που έχουν στοχαστεί βαθιά και ξέρουν πώς να αγαπούν, διερευνούν εδώ οικουμενικά ζητήματα εγγύτητας, αγάπης και πένθους.
Γραμμένο με τη γνώση και την εμπειρία δύο ολοκληρωμένων ζωών, το Ζήτημα θανάτου και ζωής προσφέρει συνταρακτική κατανόηση και παρηγοριά σε όλους εκείνους που πασχίζουν να παλέψουν ενάντια στην απόγνωση μπροστά στο θάνατο, για να μπορέσουν να ζήσουν μια ουσιαστική ζωή. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
“Δυσφορεί η νύχτα” του RIJNEVELD MARIEKE-LUCAS – σελ. 336
Ο Ολλανδός αυτός συγγραφέας με το δύσκολο όνομα γράφει ένα πάρα πολύ καλό βιβλίο, σε σχέση με το πως βιώνει ένα παιδί την απώλεια και την διάλυση της οικογένειας εξαιτίας της.
“Σκέφτηκα για πόσα πράγματα ήμουν ακόμα μικρή, κανείς όμως δεν σου ‘λεγε πότε θα μεγάλωνες αρκετά… Και παρακάλεσα το Θεό να μην πάρει το κουνέλι μου, να πάρει αν μπορούσε τον αδερφό μου τον Μάτις: “Αμήν“.
Η ΔΕΚΑΧΡΟΝΗ Τζάκετ ζει σ’ ένα χωριό της Ολλανδίας μαζί με την έντονα θρησκευόμενη οικογένειά της. Μια χειμωνιάτικη μέρα, ο αδερφός της συμμετέχει σ’ έναν τοπικό αγώνα παγοδρομίας. Δυσαρεστημένη που έμεινε μόνη, κάνει μια διεστραμμένη έκκληση προς το Θεό, και ο αδερφός δεν επιστρέφει ποτέ. Η ΜΙΚΡΗ -που τη λένε πράγματι Τζάκετ αλλά και σταματάει τελείως να βγάζει το πανωφόρι της- παγιδεύεται στο δύσκολο πέρασμα. Σπρωγμένη απότομα στην άβυσσο που είναι η απώλεια, αγωνίζεται να βρει στήριγμα, κράτημα σε μια οικογένεια που τη διαλύει ο πόνος. Ανάμεσα στον τρόμο και την ενοχή, δεν μπορεί να κάνει βήμα μπροστά, ν’ αφήσει πίσω την παιδική ηλικία, να ταξιδέψει στις τρικυμίες της εφηβείας. ΤΥΛΙΓΜΕΝΗ σφιχτά στο πανωφόρι της, πασχίζει να φυλαχτεί από το θάνατο που είναι παρών σε κάθε γωνιά της φάρμας.
ΠΩΣ αντέχει κανείς τον αφανισμό της χαράς; Πώς αντέχει ένα παιδί όταν όλα γύρω του καταρρέουν; Όταν οι γονείς του παραιτούνται από τη ζωή; Όταν ο ορίζοντας της ζωής σκοτεινιάζει και το μέλλον γίνεται νύχτα και ο χρόνος, ακινητοποιημένος, δυσφορεί;
Ένα ανατριχιαστικό και ταυτόχρονα γοητευτικό λογοτεχνικό ντεμπούτο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ε. Θεματολογία : Πολιτική του Πολίτη
Διάλογος για την τέχνη και την πολιτική – Εντουάρντ Λουί / σελ. 80
Δύο καλλιτέχνες από διαφορετικές χώρες και διαφορετικές γενιές, ο Άγγλος σκηνοθέτης Κεν Λόουτς και ο Γάλλος συγγραφέας Εντουάρ Λουί, συζητούν για τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία και την πολιτική. Πώς μπορεί η τέχνη να προσεγγίσει το ζήτημα της ταξικής βίας και ποιος είναι ο ρόλος της αριστεράς όταν οι πιο ευάλωτοι στρέφονται προς την άκρα δεξιά;
Ο Κεν Λόουτς και ο Εντουάρ Λουί, παρά τις διακριτές και ενίοτε αντιθετικές πορείες και εμπειρίες τους, προσφέρουν μια εξαιρετικά γόνιμη συνομιλία, που υπερβαίνει την απλή σύγκρουση ανάμεσα στον εργατισμό και την πολιτική ταυτοτήτων, προς την κατεύθυνση μιας αισθητικής του πολιτικού αγώνα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
Ελεύθερη -μεγαλώνοντας στο τέλος της ιστορίας – Λέα Ούπι – σελ.384
Η Λέα μεγαλώνει στην Αλβανία στα τέλη της δεκαετίας του ’80, μια χώρα όπου η κρατική ιδεολογία έχει επισήμως αντικαταστήσει τη θρησκεία. Εκείνα τα χρόνια ήταν ακόμη σχεδόν αδύνατον είτε να πας είτε να φύγεις από την Αλβανία. Ήταν ένα μέρος με ατελείωτες ουρές και ελλείψεις στα μαγαζιά, με πολιτικές εκτελέσεις και παντοδύναμη μυστική αστυνομία. Για τη Λέα, ήταν το σπίτι της και η ασφάλειά της. Οι άνθρωποι ήταν ίσοι, οι γείτονες βοηθούσαν ο ένας τον άλλον και τα παιδιά μεγαλώνοντας θα οικοδομούσαν έναν καλύτερο κόσμο. Υπήρχε κοινός σκοπός και ελπίδα. Και τότε, τον Δεκέμβριο του 1990, έναν χρόνο μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, όλα άλλαξαν, εν μιά νυκτί σχεδόν.
Τα αγάλματα του Στάλιν και του Χότζα γκρεμίστηκαν. Μπορούσες να ψηφίζεις ελεύθερα, να φοράς ό,τι θέλεις, δεν φοβόσουν πια μήπως σε ακούσει κάποιο αδιάκριτο αυτί. Όμως εργοστάσια έκλειναν, δουλειές χάνονταν και ολόκληρες οικογένειες έφευγαν, κατά χιλιάδες, για την Ιταλία και την Ελλάδα, επιθετικά συστήματα πυραμίδας κυριάρχησαν, δίπλα στο οργανωμένο έγκλημα και τη σωματεμπορία. Ο πατέρας της αναγκάστηκε, παρά τις αριστερές του πεποιθήσεις, να κάνει απολύσεις, η μητέρα της εξελίχθηκε σε συντηρητική πολιτικό στο πρότυπο της Μάργκαρετ Θάτσερ.
Η Ούπι συνδυάζει το προσωπικό και το πολιτικό, τη λογοτεχνία με την πολιτική θεωρία, σ’ ένα σπουδαίο βιβλίο. Είναι η ιστορία ενός παιδιού που μεγάλωσε κυριολεκτικά ανάμεσα σε δύο κόσμους, είναι το βιβλίο ενός ανθρώπου που βρέθηκε απέναντι στο Τέλος της Ιστορίας, και που αναρωτιέται σήμερα για το νόημα της λέξης ελευθερία: τι σημαίνει, σε τι συνίσταται, για ποιον, με ποιους όρους… (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
«Ψηλά τις καρδιές» – Μαξίμ Λεό – Σελ. 336
Yπάρχει σχολιασμός : https://cityportal.gr/psila-tis-kardies-mia- oikogeneia-stin-anatoliki-germania-kritiki/
VS
Λεμπεμπελ Πέδρο / “Φοβάμαι ταυρομάχε “ – σελ. 240
Χιλή, 1986. Ο Αουγούστο Πινοτσέτ, ο μισητός δικτάτορας της χώρας, έχει μάλλον αρχίσει να διαβλέπει το τέλος της κυριαρχίας του. Εκείνη την καθοριστική χρονιά, το Πατριωτικό Μέτωπο Μανουέλ Ροδρίγκες προετοιμάζει μια απόπειρα εναντίον του. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα απόλυτης τρομοκρατίας, στις φτωχογειτονιές της πρωτεύουσας, του Σαντιάγο, που φλέγεται από τις κινητοποιήσεις και τις διαμαρτυρίες, οι αντικαθεστωτικοί αντάρτες προσπαθούν να κρύψουν τον οπλισμό τους σε ασφαλείς χώρους. Σε μια τέτοια συνοικία, σε μια τέτοια γειτονιά μένει και η Τρελή, ένας μεσήλικος ομοφυλόφιλος που περνά τις μέρες του κεντώντας θεϊκά τραπεζομάντιλα και ακούγοντας παθιασμένα μπολέρο.
Κάποια στιγμή ο ίδιος θα δεχτεί να φυλάξει στο σπίτι του ορισμένα μυστηριώδη κιβώτια τα οποία θα μεταφέρει εκεί ο Κάρλος, ένας νεαρός και όμορφος φοιτητής. Καθώς τα γεγονότα τρέχουν, οι ζωές των ηρώων θα τραβήξουν απρόβλεπτα μονοπάτια και θα αλλάξουν με τρόπο που κανένας από τους δύο δεν φαντάζεται. Υπάρχει όμως και ένας δρόμος κοινός, αμφίσημος και αμφίβολος, ανάμεσα στο χαμόγελο και στο δάκρυ. Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη σχέση έρωτα και επανάστασης από τον Πέδρο Λεμεμπέλ, ένα μανιφέστο για την ανατρεπτική δύναμη της τρυφερότητας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Επικίνδυνοι συγγραφείς – Κωνσταντίνος Αρκουδέας / σελ. 592
Από την πληθώρα των απαγορευμένων βιβλίων που εμφανίστηκαν τους τελευταίους δύο αιώνες νιώθει κανείς πως κάτι έχει αλλάξει. Λες και μια ομάδα προικισμένων με εξαιρετικές ικανότητες ανθρώπων έβγαλε ξαφνικά γλώσσα, αμφισβητώντας θέματα τα οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν ταμπού.
Συγγραφείς που κρίθηκαν επικίνδυνοι και τιμωρήθηκαν από τους φύλακες της μιας και μοναδικής αλήθειας – της σιωπής των τυράννων. Αναιδείς Ρώσοι σαν τον Λέοντα Τολστόι και τον Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, αθυρόστομοι Ιρλανδοί σαν τον Όσκαρ Ουάιλντ και τον Τζέιμς Τζόυς, Λατινοαμερικάνοι αντάρτες σαν τον Πάμπλο Νερούδα και τον Χούλιο Κορτάσαρ, Νοτιοαφρικάνοι ακτιβιστές σαν τον Αντρέ Μπρινκ και τη Ναντίν Γκόρντιμερ, διαβόητοι αιρετικοί σαν τον Φραντς Κάφκα και τον Σαλμάν Ρούσντι, ασύδοτοι πορνογράφοι σαν τον Ντ. X. Λώρενς και τον Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, ψευδοπροφήτες του μέλλοντος σαν τον Άλντους Χάξλεϋ και τον Ρέυ Μπράντμπερυ, γνωστοί εξωμότες σαν τον Ηλία Πετρόπουλο.
Πέντε ήπειροι, τέσσερα είδη λογοκρισίας, τρεις χρόνοι, δύο αντίθετοι πόλοι και μια αρμαθιά από λογοτέχνες συνθέτουν αυτό το ευρηματικό παζλ. Η τέχνη συγχωνεύεται με την πραγματικότητα σε έναν απέραντο κυματισμό. Οι ζωές των συγγραφέων εμφιλοχωρούν στα κείμενά τους σχηματίζοντας διαφορετικές στρώσεις ανάγνωσης, με συνέπεια να έχει κανείς την αίσθηση ότι διαβάζει όχι ένα αλλά πολλά βιβλία συγχρόνως. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
«Ο Κώστας Αρκουδέας είναι πολύ πειστικός, χωρίς να γίνεται διδακτικός, πολύ ουσιώδης χωρίς η non-fiction (μη-μυθοπλαστική) αφήγησή του να στερείται ζωντάνιας και παραστατικότητας. Και μέσα σ’ όλο αυτό το εύρος της λογοκρισίας και των διώξεων, αναρωτιέται κανείς πόσο πραγματικά είναι επικίνδυνη η λογοτεχνία; Πόσο δηλαδή τα καθεστώτα φοβούνται έναν όντως υπαρκτό κίνδυνο; Γιατί ειδικά στις μέρες μας φαίνεται ότι η λογοτεχνία, μπροστά στη λαίλαπα των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της ψηφιακής τεχνολογίας, εξασθενεί, κι η επίδρασή της, τουλάχιστον σε επίπεδο κοινωνικοπολιτικής αλλαγής, είναι αμυδρή». (Γιώργος Περαντωνάκης, bookpress.gr – 5/12/2019)
ε. Θεματολογία : Προσέγγιση ‘ Επιστολές που έγραψαν ιστορία”
“Επιστολές που έγραψαν ιστορία” του Usher Shaun – σελ. 104 / “Μουσική”
Ο Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν μοιράζεται τα μυστικά της τέχνης μ’ ένα κοριτσάκι που λατρεύει τη μουσική του. Ο Κιθ Ρίτσαρντς γράφει στη θεία του για τη συνάντηση μ’ έναν παλιό του συμμαθητή που του αρέσουν τα
μπλουζ και τον λένε Μικ Τζάγκερ. Ο Τζουζέπε Βέρντι συμπάσχει μ’ έναν δυσαρεστημένο θεατή της πρώτης παράστασης της Αΐντα που ζητάει τα λεφτά του πίσω και ο θρύλος της ρέγκε Λι «Σκρατς» Πέρι συμπαρίσταται με τον δικό του τρόπο στον Πολ ΜακΚάρτνεϊ όταν ο τελευταίος συλλαμβάνεται για κατοχή μαριχουάνας, σε μια απολαυστική συλλογή επιστολών για όλο το φάσμα και τις πτυχές των συναισθημάτων που μόνο η μουσική μπορεί να μας χαρίσει.
ΑΚΟΜΗ, επιστολές από τους: Τομ Γουέιτς, Νικ Κέιβ, Λέοναρντ Κοέν, Τζον Λένον, Σαρλ Μποντλέρ, Ρίχαρντ Στράους κ.ά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
“Επιστολές που έγραψαν ιστορία” του Usher Shaun – σελ. 120 / “Έρωτας”
Η δύναμη του έρωτα είναι τέτοια που κάνει μέχρι και τον Ναπολέοντα να γράφει ερωτικές επιστολές στην αγαπημένη του Ιωσηφίνα εν μέσω μαχών. Τον Τζόνι Κας να εκφράζει γραπτώς την αγάπη του στην Τζουν Κάρτερ ακόμα και αφού εκείνη πεθαίνει. Τη Σιμόν ντε ΜποΒουάρ να κρατά ζωντανή μια παράλληλη σχέση που τη χωρίζει ολόκληρος ο Ατλαντικός Ωκεανός και τη Φρίντα Κάλο να φλέγεται από πόθο για τον 21 χρόνια μεγαλύτερό της ζωγράφο Ντιέγκο ΡιΒέρα, σε μια συλλογή επιστολών για τη μαγική επίδραση που έχει στη
ζωή μας το θαύμα που λέγεται έρωτας.
ΑΚΟΜΗ, επιστολές από τους: Νέλσον Μαντέλα, Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν, Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, Πάτι Σμιθ, Μαρίνα Τσβετάεβα κ.ά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
“Επιστολές που έγραψαν ιστορία” του Usher Shaun – σελ. 144 / “Γάτες”
Ο Νικόλα Τέσλα αναρωτιέται μήπως η φύση δεν είναι παρά μια γιγαντιαία γάτα (και αν ναι, τότε ποιος της χαϊδεύει τη ράχη;). Ο Τ.Σ.Έλιοτ γράφει στο βαφτιστήρι του μια επιστολή που, δεκαετίες αργότερα, θα αποτελέσει τη βάση για το δημοφιλέστερο μιούζικαλ όλων των εποχών (το Cats). Ο Ρέιμοντ Τσάντλερ στέλνει ένα γράμμα με κεντρικό θέμα την ιδιότροπη γραμματέα του (μια 14χρονη γάτα Περσίας) και ο Τσαρλς Ντίκενς μια σύντομη ιστορία για το καναρίνι του, που γίνεται στόχος δύο πανούργων γατών, σ’ αυτή την ξεκαρδιστική συλλογή επιστολών που περιστρέφονται (όπως και τα πάντα, άλλωστε) γύρω από το αγαπημένο σας αιλουροειδές.
ΑΚΟΜΗ, επιστολές από τους: Τζακ Λέμον, Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Τζον Τσίβερ, Άννα Φρανκ, Λευκάδιο Χερν κ.ά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
VS
“Επιστολές που έγραψαν ιστορία” του Usher Shaun – σελ. 144 / “Πόλεμος”
Ανυπότακτοι Κοζάκοι χλευάζουν με αξιοθαύμαστη ευγλωττία τον οθωμανό Σουλτάνο. Ένας βομβιστής αυτοκτονίας στο Ιράκ αφήνει στην οικογένειά του ένα γράμμα που επεξηγεί τα ταπεινά του κίνητρα. Ο Μοχάντας Γκάντι παροτρύνει τον Αδόλφο Χίτλερ να σταματήσει τον πόλεμο όσο ακόμα είναι καιρός κι ένας ρωμαίος στρατιώτης στα σύνορα της αυτοκρατορίας ζητά εκ μέρους των συμπολεμιστών του επαρκείς ποσότητες μπίρας, σε μια εξόχως διαφωτιστική συλλογή επιστολών που πραγματεύονται με -λιγότερη ή περισσότερη- ευαισθησία τις συνέπειες, τα παραλειπόμενα και τη φύση της ένοπλης σύγκρουσης.
ΑΚΟΜΗ, επιστολές από τους: Κουρτ Βόνεγκατ, Ίβλιν Γουό, Δούκα του Ουέλινγκτον, Οράτιο Νέλσον, Μαρκ Τουέιν κ.ά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
