Blog

«Η ανάγνωση είναι η μόνη ηδονή χωρίς τίμημα»

Με όπλα στη φαρέτρα μας την αγάπη για το βιβλίο, την προτροπή της αλληλοεπίδρασης των λέξεων, των ιδεών και της νόησης αλλά κυρίως την πρόκληση / πρόσκληση για συζήτηση με τις δύο σύγχρονες εμβληματικές συγγραφείς, την κα. Ιωάννα Καρυστιάνη και την κα. Ζυράννα Ζατέλη, είκοσι περίπου λέσχες απ’ όλη την Ελλάδα, την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη,  την Κομοτηνή, τη Λάρισα, την Αριδαία, το Αγρίνιο, την Καβάλα, τη Σκύρο – και όχι μόνο συναντηθήκαμε στο Πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Μοσχάτου, στη 2η Πανελλήνια Διαλεσχιακή Συνάντηση.

Η γνωριμία με το Ρεαλισμό στη λογοτεχνία και καλεσμένη την Ιωάννα Καρυστιάνη έγινε μέσω του κου. Βας. Αλεξίου, Αναπληρωτή Καθηγητή ΠτΔΕ ΑΠΘ και με τον Μαγικό Ρεαλισμό, με καλεσμένη τη Ζυράννα Ζατέλη έγινε μέσω του κου Ιορδάνη Κουμασίδη, διδάσκοντος ΕΚΠΑ και ΕΑΠ.

Οι υπεύθυνοι της εκδήλωσης, κα. Βιβή Γεωργαντοπούλου (ιστορικού  Ευρωπαϊκού Πολιτισμού), κας. Κατερίνας Μαλακατέ (συγγραφέως – Συντονίστριας Λέσχης Ανάγνωσης Booktalks), της Ρέας Σαμαρά – Μάϊνα (φιλολόγου – συντονίστριας της Λέσχης Ανάγνωσης Κομοτηνής) και του Κώστα Αρκουδέα (Λέσχη Ανάγνωσης Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης) θέλοντας να μοιραστούν μαζί μας με ανιδιοτέλεια  την αγάπη τους για την φιλαναγνωσία υπερέβαλαν εαυτόν όχι μόνο με βάση την εθελοντική τους προσφορά από το περίσσευμα (;!) του χρόνου τους αλλά και έχοντας πρωταρχικό γνώμονα η όλη διοργάνωση να μην είναι τυπική αλλά ουσιαστική, με μάθηση, με συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων που όλους μας άφησε πλήρεις, σε πνευματική ευφορία.

«Η λογοτεχνία είναι μία μορφή γνώσης. Ένας στοχασμός των σπλάχνων. Η γλώσσα κουβαλά γνωσιακό φορτίο. Είναι κοινωνικό συμβόλαιο. Είναι η φωνή της μνήμης.Η λογοτεχνία λέει την αλήθεια ακόμη και εάν δεν την ξέρει.»

Η «Λέσχη Ανάγνωσης Σ Α Α Κ» συμμετείχε στη συγκεκριμένη συνάντηση και τις 2 ημέρες, με ερωτήσεις και στις δύο συγγραφείς. Στη συζήτηση που είχε η υπογράφουσα με τη συγγραφέα κα. Ι. Καρυστιάνη αναφορικά με το τελευταίο της βιβλίο «Σουέλ» για το πώς διαχειρίζεται όχι τους ταγούς αλλά τους αντιήρωες της ιστορίας, σε μιά εποχή που διακατέχεται από φρενήρη διάθεση διατήρησης της νεότητος εκείνη εξαίρει τα γηρατειά και τελευταίο αλλά όχι ύστατο τις σπαρακτικές εικόνες της κλιματικής αλλαγής στο βιβλίο, η συγγραφέας ευχαρίστησε για τις καίριες παρατηρήσεις και θυμήθηκε με πολύ αγάπη την ωραία κουβέντα που είχε γίνει στο σχολείο, με αφορμή το βιβλίο της “Η Μικρά Αγγλία”. Με δε την κα. Ζατέλλη, η ερώτηση και κατόπιν η απάντηση της συγγραφέως με θέμα την μοναξιά ως το τρίποδο ζωή – θάνατος – μοναξιά δημιούργησε περαιτέρω προβληματισμό για τη διαχείριση των συνθηκών του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος μας.

Τώρα που τα φώτα της ράμπας έχουν πέσει και ο κύκλος αυτός έχει γίνει κομμάτι των αναμνήσεων μας και ταυτόχρονα εφαλτήριο για ακόμη καλύτερες παρόμοιες συναθροίσεις, οι στιγμές αυτές έχουν αποτυπωθεί στο διαχρονικό ψυχισμό μας. Το να κάθεσαι στα σκαλάκια του Πολιτιστικού κέντρου και να κάνεις κουβεντούλα με την Ιωάννα Καρυστιάνη δίπλα σου να πίνει τον καφέ της, η οποία κάθε φορά που συμφωνούσε μαζί μου να με πιάνει απο το μπράτσο, με τη Ζυράννα Ζατέλη όρθια μπροστά μου να καπνίζει και να κουνά το κεφάλι της με νόημα και ένα ελαφρύ μειδίαμα και τον Παντελή Βούλγαρη, να αστειεύεται είναι μία μνήμη “μαγικού ρεαλισμού” που θα την πάρω μαζί μου, ευγνώμων για τη στιγμή!!!

Ραντεβού του χρόνου – να είμαστε καλά – στην Κομοτηνή!!

Ανδρομάχη Καρανίκα – Δημητριάδου, 
Συντονίστρια Λέσχης Ανάγνωσης Σ Α Α Κ – απόφοιτος 1980

[Show slideshow]

Την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου, στο φιλόξενο Morley House, με αφορμή τα άϋλα Παπαδιαμαντικά τιμαλφή που βρίσκονται στην επικαιρότητα, η Λέσχη Ανάγνωσης Σ Α Α Κ συναντήθηκε για να συζητήσουμε το κλασσικό έργο «Η Φόνισσα».

Η χρονική συγκυρία της κινηματογραφικής προσέγγισης του συγκεκριμένου μυθιστορήματος μας βοήθησε ώστε να δούμε το εμβληματικό αυτό έργο σε ένα ευρύτερο εικαστικό πλαίσιο.

Τα θέματα πολλά και η ανάγνωση του σε διαφορετικές ηλικίες δημιουργεί και διαφορετικές προσλαμβάνουσες και προβληματισμούς και σε μια άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση τέθηκαν διάφορα θέματα και σκέψεις, άλλοτε υπό την «ασφάλεια» (;) των συνθηκών της εποχής μας και άλλοτε υπό το πρίσμα της ηθικής του 1900 – όσο αυτό ήταν δυνατόν.

Η γλώσσα του, με την προ-οικονομία της και όλες οι ιστορίες που ειπώθηκαν μέσα στην σιωπή της εποχής εκείνης, η έμμεση θρησκευτικότητα που ακολουθεί το συγγραφέα, το ηθικό και το νομικό δίκαιο, το έθιμο της προίκας (ας μην ξεχνούμε ότι καταργήθηκε δια νόμου στην Ελλάδα μόλις το 1982), το πρότυπο της μάνας, η θεία Δίκη αλλά και η ανθρώπινη και πολλά άλλα δημιούργησαν μια ζεστή ατμόσφαιρα, ποικίλες προσεγγίσεις και ατομικές τοποθετήσεις.

Σε λίγες ημέρες το έτος αυτό θα αποτελεί μία ακόμη ανάμνηση, ανάμεσα σε τόσες άλλες. Η λέξη με την οποία ασχολήθηκε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, στο διαδίκτυο, σύμφωνα με το λεξικό Merriam Webster είναι η λέξη Αυθεντικός έναντι της άλλης λέξεως που κυριάρχησε στον χρόνο που μας πέρασε, αυτήν της Τεχνητής Νοημοσύνης ή Chat GPT.

Ας επιλέξουμε την αυθεντικότητα, την αναρχική επανάσταση της σκέψης ενάντια στη ραστώνη των καιρών μας και την πολτοποίηση της νόησης, το συλλογικό έναντι του ατομικού και ας εργαστούμε για την αποθέωση του Mαζί.

Καλά Χριστούγεννα, με πολλή υγεία, ακόμη περισσότερη χαρά, για όλους μας, τους οικείους μας, αυτούς που αγαπούμε και μας αγαπούν, όλους αυτούς με τους οποίους η αλληλοεπίδραση μας προσφέρει πληρότητα και κάλλος!

Καλή μας χρονιά!!

Ανδρομάχη Καρανίκα – Δημητριάδου,
Συντονίστρια – απόφοιτος 1980

«Και οι λέξεις φλέβες είναι. Μέσα τους αίμα κυλάει»– Γιάννης Ρίτσος

Με ανυπομονησία και χαρά η συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης Σ Α Α Κ πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 12 Νοεμβρίου, στο ζεστό και γνώριμο Morley House, συζητώντας ένα ιδιαίτερο βιβλίο που πυροδότησε μία ενδιαφέρουσα συζήτηση – «Φοβάμαι ταυρομάχε» του Πέδρο Λεμεμπέλ, σε μετάφραση Κώστα Αθανασίου.

«…Η άνοιξη είχε έρθει στο Σαντιάγο όπως κάθε χρόνο αλλά αυτή τη φορά ερχόταν με παλλόμενα χρώματα που έβαφαν τους τοίχους με βίαια γκράφιτι και ελευθεριακά συνθήματα, με συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις και φοιτητικές πορείες που τις διέλυαν εν ψυχρώ οι υδροφόρες της αστυνομίας. Με μια βροχή από πέτρες τα παιδιά του πανεπιστημίου αντιστέκονταν στους λιγδιάρικους πίδακες των μπάτσων. Και έβγαιναν ξανά και ξανά στην επίθεση παίρνοντας το δρόμο με τη μολότοφ τρυφερότητά τους που την άναβε η οργή. Με μιά βόμβα έκοβαν το φως και όλος ο κόσμος να αγοράζει κεριά, να αποθηκεύει κεριά και άλλα κεριά για να φωτίζει δρόμους και χαντάκια, για να τροφοδοτεί με κάρβουνα τη μνήμη, για να ποδοπατάει και να σβήνει τις σπίθες της λήθης. Σαν να κατέβαζαν έναν κομήτη μέχρι η ουρά του να αγγίξει τη γη ως φόρος τιμής σε τόσους εξαφανισμένους….»

Σ’ αυτό το διαμάντι της ισπανόφωνης λογοτεχνίας ο Λεμεμπέλ περνά με επιδεξιότητα από το κωμικό στο τραγικό για να καταλήξει στο βαθιά ανθρώπινο. Ανάμεσα στις σελίδες του οπωσδήποτε ξεχωρίζουν για την ποιότητα, την ειλικρίνεια και την αξιοπρέπειά τους πολλές δύσκολες περιγραφές. Έρωτας, φόβος και τόλμη, πολιτική, προσωπικές επιλογές και ηθικά διλήμματα ήταν λίγα από τα θέματα που συζητήθηκαν με θάρρος, παρρησία αλλά και σκεπτικισμό καθώς η λεπτή γραμμή μεταξύ του θεωρητικού και του πραγματικού είναι εύθραυστη, τροποποιούμενη και ενίοτε επικίνδυνα ευάλωτη.

Η επόμενη συνάντηση μας ορίστηκε για την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2023 στις 18:30. Αρχικά είχαμε συμφωνήσει, στα πλαίσια του αναγνωστικού άξονα της φετινής περιόδου «Γυναίκα» και «Πολιτική» για το βιβλίο «Η μητέρα του Σκύλου» του Παύλου Μάτεσι. Ωστόσο η πρόσφατη κινηματογραφική αναβίωση του κλασσικού «Η Φόνισσα» του Αλ. Παπαδιαμάντη μας ώθησε να στραφούμε στην ανάγνωση αυτού του βιβλίου και σε συνδυασμό με την παρακολούθηση της κινηματογραφικής μεταφοράς πιστεύουμε ότι η μετέπειτα συζήτηση θα μας δώσει μια πληρέστερη εικόνα αυτού του εξέχοντος μυθιστορήματος της ελληνικής λογοτεχνίας, που φέρει, ως φαίνεται έντονα σύγχρονα και φλέγοντα μηνύματα. Οψόμεθα!!

Για οποιαδήποτε πληροφορία, ιδέα, πρόταση ή προοπτική αναφορικά με τη λέσχη Ανάγνωσης Σ Α Α Κ Ανατόλια, μπορείτε να επικοινωνείτε με τα γραφεία του ΣΑΑΚ (2310-238.835).

Ως λέσχη Ανάγνωσης, πιστεύουμε ότι θα έχουμε έναν ενδιαφέροντα αναγνωστικό χειμώνα! Καλή αναγνωστική συνέχεια!

Ανδρομάχη Καρανίκα – Δημητριάδου,
Συντονίστρια – απόφοιτος 1980

Η επανεκκίνηση για την φετινή χρονιά της Λέσχης Ανάγνωσης Σ Α Α Κ Ανατόλια, την Κυριακή 1^η Οκτωβρίου, στο φιλόξενο Morley House, έγινε με τσάϊ, πολλή συμπάθεια, μια σειρά από ενδιαφέρουσες αναγνωστικές προτάσεις και αρκετές όμορφες ιδέες.

Σχολιάσαμε το βιβλίο του Γάλλου συγγραφέα Pierre Assouline «Οι προσκεκλημένοι». Θέματα όπως προκαταλήψεις, δογματισμοί και επιτήδευση, έπαρση και δολιότητα, λεκτικές ξιφασκίες και διαρκείς αλληγορίες αλλά και καλαισθησία, ευφυία, γνώση και μόρφωση, φαίνεσθαι και ουσία, ευγένεια, καταγωγή αλλά και η αίσθηση του ανήκειν, πίσω από την μαεστρική πέννα του συγγραφέα δημιούργησαν  μία ζεστή ατμόσφαιρα και μια έντονη συζήτηση στην πρώτη φθινοπωρινή μας συνάντηση. 

Ποιος καθορίζει τη λεπτή γραμμή του ορίου που ξεχωρίζει την τυπολατρία από την ουσία και του φαίνεσθαι από το πραγματικό είναι;  Γιατί πάντοτε κοιτούμε αποσβολωμένοι τα μαργαριτάρια και δεν δίνουμε ποτέ σημασία στο διακριτικό νήμα που τα συγκρατεί, όπως υποδόρια αναρωτιέται ο συγγραφέας;; Η γνώση των κανόνων καλής συμπεριφοράς, η τέχνη του να ξέρεις να ζεις, δεν θα έπρεπε να θεωρούνται  αυτονόητες και να έχουν και την ανάλογη εφαρμογή τους στην καθημερινότητά μας (savoir vivre VS savoir faire) ;;  Με τις τόσες πολλές αλλαγές στην μακρόχρονη ιστορία του ανθρώπου, ποιος αλήθεια είναι ο οικοδεσπότης στον τόπο του και ποιος ο προσκεκλημένος; 

«.. Θα έπρεπε να μάθουμε να είμαστε προσκεκλημένοι οι μεν των δε, μακριά από κάθε θρησκευτικό φανατισμό και άλλες τέτοιες ανοησίες.  Αλλιώς θα καταστραφούμε.  Αχ αυτή η τέχνη του προσκεκλημένου».  

Επόμενη συνάντηση ορίστηκε για την Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023 – 18:30 με το βιβλίο του Πέδρο Λεμεμπέλ «Φοβάμαι ταυρομάχε», από τις εκδόσεις Καστανιώτη, σε μετάφραση Κώστα Αθανασίου.

Για οποιαδήποτε πληροφορία, ιδέα, πρόταση ή προοπτική αναφορικά με τη λέσχη Ανάγνωσης Σ Α Α Κ  Ανατόλια, μπορείτε να επικοινωνείτε με τα γραφεία του ΣΑΑΚ (2310-238.835). 

Καλή μας αναγνωστική αρχή!!

Ανδρομάχη Καρανίκα – Δημητριάδου,
Συντονίστρια – απόφοιτος 1980

Την Κυριακή 28 Μαϊου η Λέσχη Ανάγνωσης του Σ Α Α Κ συναντήθηκε για να συζητήσει το βιβλίο της Λέα Ούπι «Ελεύθερη – Μεγαλώνοντας στο τέλος της Ιστορίας»

Η συγγραφέας γεννημένη στα Τίρανα το 1979 είναι καθηγήτρια στο London School of Economics.  Μας παραθέτει μέσα από τις δικές της προσλαμβάνουσες τη μετάβαση της χώρας της από τον αλβανικό κομμουνισμό στην συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και σε μια άλλη, σχεδόν εκ διαμέτρου αντίθετη πραγματικότητα.  Χωρίς να αμφισβητείται η επιεικής συναισθηματική προσέγγιση των γεγονότων λόγω της προσωπικής ανάμειξης, πιάνει τον αντικατοπτρισμό που προβάλλει η συλλογική Ιστορία επάνω στην οθόνη της ατομικής μνήμης και μας ξεδιπλώνει την ενηλικίωση μιας χώρας που ενώ είναι δίπλα μας, είναι και τόσο, μα τόσο μακριά μας.

Η κομματική τοποθέτηση του καθενός είναι προσωπική υπόθεση.  Η πολιτική όμως του πολίτη είναι ένα βήμα συλλογικής οντότητος, κοινωνικής πληρότητος και ολοκλήρωσης.  Τα πολιτικά συστήματα πάντοτε θα έχουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.  Αλλά πίσω από αυτά, πίσω από κάθε προσωποποίηση πολιτικής, οικονομικής ή άλλης κατηγοριοποίησης, υπάρχουν άνθρωποι με σάρκα και οστά.  «… Οι άνθρωποι ποτέ δεν γράφουν ιστορία στις συνθήκες που επιλέγουν…Όταν δυσκολεύεσαι να δεις καθαρά το μέλλον, πρέπει να σκέφτεσαι τι μπορείς να μάθεις από το παρελθόν…..Και όμως  παρά  τους περιορισμούς, δεν χάνουμε ποτέ την εσωτερική μας ελευθερία : την ελευθερία να πράξουμε το σωστό».  

Η επόμενη συνάντησή μας, που θα είναι και η τελευταία αυτής της αναγνωστικής περιόδου, έχει ορισθεί για τη Τετάρτη 14 Ιουνίου 2023, στις 18:00, με το βιβλίο του Antoine Waters «Μαχμούντ ή Η άνοδος της στάθμης των υδάτων», σε μετάφραση Γ. Ζακοπούλου από τις εκδόσεις «Πατάκη» με αναφορά στη Συρία και το προσφυγικό. Κατόπιν ευγενικής μεσολάβησης του μέλους μας, κ. Βίκυς Κερτεμελίδου, η Μέριμνα Ποντίων Κυριών,  ως προσφυγικό λίκνο της πόλης μας μας προσκάλεσε να κάνουμε την συνάντησή μας στο Μουσείο της  – μια πρόσκληση που αποδεχθήκαμε με μεγάλη χαρά και τιμή.

Ανδρομάχη Καρανίκα – Δημητριάδου,
Συντονίστρια – απόφοιτος 1980

Την Κυριακή 7 Μαϊου η Λέσχη Ανάγνωσης του Σ Α Α Κ συναντήθηκε για να συζητήσει το βιβλίο της Ιταλίδος Gracia Delenda (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1926) «Μετά το διαζύγιο».  

Η συγκεκριμένη συγγραφέας, λόγω των άκαμπτων αντιλήψεων της εποχής στην οποία μεγάλωσε, δεν συνέχισε τις σπουδές της πέραν της βασικής εκπαίδευσης.  Ωστόσο, είχε την τύχη να παντρευτεί τον  Παλμίρο Μαντεσάνι, ο οποίος, θέλοντας να βοηθήσει την γυναίκα του στο έργο της, παραιτήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών και ρίχθηκε με ζήλο στην ενασχόληση με τη λογοτεχνία στο πλάι της συζύγου του. Μαζί απέκτησαν, μάλιστα, και δυο παιδιά, αποδεικνύοντας ότι τα στερεότυπα μπορούν να σπάσουν, όταν οι άνθρωποι το  αποφασίζουν, ακόμη και σε τραχείς και άτεγκτους καιρούς!!

Το βιβλίο, μια καθαρά μεσογειακή ηθογραφία του περασμένου αιώνα αντικατόπτρισε, με φόντο την λύση της συζυγικής ένωσης, τα πάθη, τις απόψεις, τις ενοχές, τις ανοχές και τις αντοχές αλλά και τις προσεγγίσεις της κοινωνίας, της εποχής στην οποία αναφέρεται.  Το διαζύγιο ως θεσμός αν και έχει βρει διεξόδους στην ανθρώπινη συλλογικότητα σήμερα είναι μια έννοια που ακόμη ταλανίζει την Καθολική Εκκλησία.  Για πρώτη φορά ετέθη ως θέμα από τον Ερρίκο Η! ενώ μέχρι και σήμερα δεν υφίσταται για το Βατικανό και για τις Φιλιππίνες!

Ως μία ευχάριστη συγκυρία, στη συνάντηση μας, γιορτάσαμε και τα γενέθλια μου!! Happening με τούρτα, λουλούδια, εγκάρδιες ευχές! Τι πιο όμορφο ξεκίνημα για το δικό μου επόμενο ηλι(κι)ακό έτος!!

Επόμενη συνάντηση ορίστηκε για τη Δευτέρα 29 Μαϊου 2023, στις 19:00, στο Morley House, με το βιβλίο της Λέα Ούπι «Ελεύθερη – Μεγαλώνοντας στο τέλος της Ιστορία»,σε μετάφραση Αντ. Καλοκύρη, εκδόσεων Πατάκη.

Ανδρομάχη Καρανίκα – Δημητριάδου,

Συντονίστρια – απόφοιτος 1980