Ο Δρ Χρίστος Γαλιλαίας ’93, κορυφαίος παγκοσμίως σολίστας, ανέλαβε εν μέσω μιας ιδιαίτερα δύσκολης περιόδου Καλλιτεχνικός Διευθυντής στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Πολυδιάστατη προσωπικότητα, πολίτης και μουσικός του κόσμου, με σπουδαίες σπουδές και διεθνείς εμφανίσεις, συμπράξεις και συνεργασίες με λαμπρά σχήματα και καταξιωμένους καλλιτέχνες, μέσα από τη συνέντευξή του μεταδίδει μήνυμα αισιοδοξίας, αναλύει τα σχέδιά του για τη λειτουργία του Μεγάρου Μουσικής και τη γόνιμη αλληλεπίδρασή του με το κοινό και θυμάται τα μαθητικά του χρόνια στο Ανατόλια.
Συνέντευξη: Εύα Μέρτζου ΄84
Φωτογραφίες: Αρχείο Χρίστου Γαλιλαία ‘93
Αναλάβατε τη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης εν μέσω πανδημίας και ενώ είχε μείνει χωρίς διεύθυνση για μεγάλο διάστημα. Θα μπορούσαν, πιστεύετε, οι δυσκολίες να μετατραπούν σε προκλήσεις;
Η ανάληψη των καθηκόντων μου έρχεται σε μία δύσκολη χρονικά συγκυρία λόγω της πανδημίας και των ανακατατάξεων που αυτή έχει προκαλέσει παγκοσμίως, σε κάθε επίπεδο, πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και, φυσικά, στις τέχνες και τον πολιτισμό. Σε αυτά πρέπει κανείς να συνυπολογίσει την προϋπάρχουσα οικονομική δυσπραγία στην οποία είχε περιέλθει η χώρα την τελευταία δεκαετία.
Στην παρούσα φάση, οι προσπάθειές μας περιορίζονται λόγω των συνθηκών σε διαδικτυακές παραγωγές ώστε αφενός να μένουμε ενεργοί και αφετέρου να στηρίζουμε τους Έλληνες καλλιτέχνες τους οποίους έχει πλήξει ιδιαίτερα η πανδημία.
Αυτές οι ιδιάζουσες συνθήκες αποτελούν για μένα μία μεγάλη πρόκληση και ένα επιπλέον κίνητρο για να φέρω εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο. Πεποίθησή μου είναι ότι θα τα καταφέρουμε και ότι θα ανακτήσει το Μέγαρο τη θέση που του αρμόζει στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Θεσσαλονίκης.
Ποιο είναι το όραμά σας για τη λειτουργία του Μεγάρου Μουσικής και τη γόνιμη αλληλεπίδρασή του με το κοινό της Θεσσαλονίκης; Ειδικά στην τρέχουσα συγκυρία που οι καλλιτέχνες -και μαζί τους ο Πολιτισμός- πλήττονται ιδιαίτερα.
Τα σχέδιά μου προσδιορίζονται στους εξής άξονες:
-Να επανέλθει το Μέγαρο στην ελίτ των σπουδαίων μουσικών κέντρων σε παγκόσμιο επίπεδο και να ανακτήσει την αίγλη του. Οφείλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα στο κοινό της Θεσσαλονίκης να μπορεί να απολαύσει παραστάσεις με τη συμμετοχή κορυφαίων καλλιτεχνών και σχημάτων.
– Να στηρίξουμε, να αναδείξουμε και να προβάλουμε τα νέα ταλέντα της χώρας μας, τους νέους καλλιτέχνες που κάνουν τα πρώτα τους βήματα και να τους δώσουμε την απαραίτητη ώθηση ώστε να καταφέρουν να έχουν μία πετυχημένη διεθνή σταδιοδρομία.
– Ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας του Μεγάρου είναι για μένα πολύ σημαντικός. Πρέπει να δοθεί μεγάλη βαρύτητα στα εκπαιδευτικά προγράμματα. Όλα από εκεί ξεκινάνε. Να μπει η κλασική μουσική στα σχολεία. Να δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά να γνωρίσουν, να έρθουν σε επαφή, να εκτιμήσουν και, γιατί όχι, να αγαπήσουν την κλασσική μουσική. Έτσι ετοιμάζουμε το μελλοντικό κοινό φιλόμουσων που θα στηρίξουν με την παρουσία τους την κλασσική μουσική.
– Να υπάρχει μία ποικιλία δράσεων που δεν θα περιορίζεται στην μουσική αλλά θα περιλαμβάνει και άλλες μορφές τέχνης όπως ο χορός, τα εικαστικά, ο κινηματογράφος, ο συνδυασμός αυτών κλπ.
Πώς ταιριάζει η παράλληλη μεγάλη σας αγάπη για τον αθλητισμό, συγκεκριμένα για το μπάσκετ και τον Άρη, με τον κόσμο της μουσικής; Είναι, ίσως, ο μοναχικός δρόμος και η διαχείριση της προσωπικής εξέλιξης του μουσικού και του αθλητή το νήμα που ενώνει τους δυο αυτούς κόσμους;
Η μουσική και ο αθλητισμός έχουν όντως πάρα πολλά κοινά γνωρίσματα και πολλές ομοιότητες. Και τα δύο προϋποθέτουν πολύ υψηλού επιπέδου νευρομυικό συντονισμό (neuromuscular coordination) και για αυτόν το λόγο συστήνεται αμφότερα να τα ξεκινάει κανείς σε πολύ μικρή ηλικία. Ο σολίστας και αυτός που κάνει πρωταθλητισμό πρέπει να έχουν καθημερινή πολύωρη επαφή, προπόνηση, με το αντικείμενο. Πρέπει να υπάρχει πειθαρχία, προσήλωση στη λεπτομέρεια και, το σπουδαιότερο, άπειρη επανάληψη. Δεν είναι θέμα γνώσεων αλλά θέμα δεξιότητας. It’s not knowledge but skill. Δεν διαβάζεις ένα βιβλίο, το μαθαίνεις και τελείωσε. Αν το αφήσεις σε αφήνει -αμέσως.
Τι θυμόσαστε πιο έντονα από τα σχολικά χρόνια σας στο Ανατόλια; Πόσο επηρέασε την προσωπικότητά σας και τις επιλογές σας το σχολείο;
Από τα μαθητικά μου χρόνια στο Anatolia έχω τις ωραιότερες αναμνήσεις που θα με συνοδεύουν παντοτινά. Θυμάμαι ότι δεν ήθελα να χάσω ούτε μία μέρα σχολείου, τόσο ωραία περνούσαμε. Σε αυτό συνετέλεσαν οι εξαιρετικοί καθηγητές, οι αγαπημένοι συμμαθητές, το πανέμορφο campus και η ιδιαίτερη αύρα που είχε το σχολείο μας. Χωρίς αμφιβολία, έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων και μας έδωσε όλα τα εφόδια ώστε να πετύχουμε. Και είμαι ευγνώμων για αυτό. Very special place, indeed.
Dr Χρίστος Γαλιλαίας/ ΒΙΟ
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1975. Πήρε τα πρώτα μαθήματα βιολιού από τον πατέρα του Κοσμά Γαλιλαία. Συνέχισε με τον Στέλιο Καφαντάρη ο οποίος υπήρξε και ο κυρίως δάσκαλός του.
Με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών συνέχισε τις σπουδές του στο Oberlin Conservatory των Η.Π.Α. Με υποτροφίες της Julliard School και «Αλεξάνδρα Τριάντη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, συνέχισε τις σπουδές του στην Juilliard School της Νέας Υόρκης και συγκεκριμένα στην τάξη της διάσημης καθηγήτριας Dorothy Delay. To 2005 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Διδακτορικό Πρόγραμμα του Πανεπιστημίου State University of New York Stony Brook.
Έχει εμφανισθεί ως σολίστ σε περισσότερες από 30 χώρες.
Έχει προσκληθεί να συμπράξει ως σολίστ με σημαντικές ορχήστρες όπως Συμφωνική Ορχήστρα του Βερολίνου, Φιλαρμονική του Βουκουρεστίου «George Enescu», Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της Λετονίας, Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Συμφωνική Ορχήστρα της Πράγας, Talich Chamber Orchestra, Φιλαρμονική Ορχήστρα της Αρμενίας, Canadian Chamber Orchestra του Toronto, Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, Ορχήστρα Δωματίου «Camerata» των Φίλων της Μουσικής, Ορχήστρα δωματίου της Λισσαβόνας, Ορχήστρα «Gustav Mahler», Camerata Stuttgart κ.ά.
Έχει εμφανιστεί σε πολλά διεθνή φεστιβάλ όπως: Rencontres Musicales Internationales des Graves, Διεθνές Φεστιβάλ Ναυπλίου, Διεθνές Φεστιβάλ Ρόδου, Masterclass Al Andalus, Δημήτρια, Διεθνές Φεστιβάλ Πατρών, Festival Lago Di Como, κ.ά.
Ο Χρίστος Γαλιλαίας έχει συνεργασθεί με διεθνούς φήμης ξένους και Έλληνες καλλιτέχνες και σχήματα όπως: Δημήτρης Σγούρος, Mischa Maisky, Andris Nelsons, Roberto Paternostro, Louis Lane, Otto Werner Mueller, Roberto Minczuk, Ilarion Ionescu Galati, Αλέξανδρος Μυράτ, Βύρων Φιδετζής, Νίκος Αθηναίος, Κάρολος Τρικολίδης, Μύρων Μιχαηλίδης, Ηλίας Βουδούρης, τα κουαρτέτα Borodin και Komitas, κ.α.
Έχει εμφανισθεί στις σπουδαιότερες αίθουσες συναυλιών όπως Musikverein, Rudolfinum, Gasteig, Smetana Hall, Kennedy Center, Hercules Saal, Konzerthaus, Teatro Νασιονάλ (Κόστα Ρίκα), Athenaeum, Van Wezel Performing Arts Hall, Khachaturian Hal, κ.α.
Το 2002 ίδρυσε την Ορχήστρα «Ελληνική Καμεράτα» με την οποία περιόδευσε στην Βόρεια, Νότια και Κεντρική Αμερική δίνοντας περισσότερες από 35 συναυλίες.
Έχει διδάξει σε Διεθνή Σεμινάρια και Master Classes στα σπουδαιότερα Πανεπιστήμια και μουσικές σχολές του κόσμου όπως The Julliard School, Manhattan School of Music, Indiana University, Oberlin Conservatory, κ.α.
Από το 2015 είναι Εκτελεστικός και Καλλιτεχνικός Διευθυντής και συνιδρυτής του Διεθνούς Προγράμματος Μουσικής του Αμερικανικού Κολλεγίου Ανατόλια.
Σημαντικοί Έλληνες και ξένοι συνθέτες έχουν αφιερώσει σ’ αυτόν έργα τους όπως το Κοντσέρτο για Βιολί και Ορχήστρα του κορυφαίου Έλληνα δημιουργού Θόδωρου Αντωνίου.
Ο Δρ. Γαλιλαίας είναι αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Μουσικής του Πανεπιστημίου Georgia State University στην Ατλάντα των ΗΠΑ όπου είναι και υπεύθυνος του προγράμματος Μουσικής Δωματίου.
Ηχογραφήσεις του κυκλοφορούν από την Albany Records.
O Χρίστος Γαλιλαίας παίζει με βιολί Giuseppe Guarneri (1705) και Jean-Baptiste Vuillaume (1847)
