Blog

Στην ελληνική γλώσσα, η λέξη τέχνη περιλαμβάνει οποιαδήποτε διαδικασία για την παραγωγή κάποιου προϊόντος αυθαίρετου με τη ροπή του φυσικού κόσμου, που όμως ακολουθεί τους κανόνες του δημιουργού του.  Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι χωρίς την τέχνη ο κόσμος μας θα ήταν πολύ διαφορετικός και σίγουρα πιο άσχημος και ανιαρός.

Στην πιο κρύα ημέρα του φετεινού χειμώνα, τα μέλη και οι φίλοι της Λέσχης Ανάγνωσης Σ Α Α Κ Ανατόλια επισκέφθηκαν μια πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση στην πόλη μας από το Institut fur Auslandsbeziehungen σε συνεργασία με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης με τίτλο FUTURE PERFECT, με την ευγενέστατη και ιδιαίτερα κατηρτισμένη επιμελήτρια, κα. Σκυλίτση, θεωρητικό Τέχνης, εικαστικό και ξεναγό της έκθεσης να μας έχει ετοιμάσει μία «ειδική / tailor made» ξενάγηση, εστιασμένη στη σχέση της σύγχρονης τέχνης με το ανάγνωσμα.

Η σύγχρονη τέχνη υστερεί αρκετά στην Ελλάδα με βάση το πόση βαρύτητα  δίνεται στην παλαιότερη ενώ πλέον είναι ευρέως γνωστό ότι δεν είναι η μία πιό αξιόλογη από την άλλη – αντιθέτως είναι εξίσου και οι δύο σημαντικές. Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη δημιουργήθηκε από το πάθος δύο γυναικών, της Μάρως Λάγια και Κατ. Καμάρα (Gallery Z M) ενώ στην Αθήνα παρά την γενναιόδωρη προσφορά του Αλεξ. Ιόλα για την βίλλα του στην Αγ. Παρασκευή να παραχωρηθεί στο Ελληνικό κράτος και να μετατραπεί σε ένα μουσείο με έργα παγκοσμίου εμβέλειας τέχνης, το Ελληνικό κράτος (για ακόμη μία φορά στην ιστορία του) αρνήθηκε με τα γνωστά πλέον αποτελέσματα.

Με την παροχή πληροφοριών, την διευκρίνηση του σημαίνοντος και του σημαινόμενου, έργα τέχνης από τις συλλογές του Αλεξ. Ιόλα, του Αλεξ. & Δωροθέας Ξύδη και του Αχιλ. Απέργη πήραν άλλη υπόσταση μέσα μας.  Είδαμε μεταξύ άλλων, το πορτραίτο του Αλεξ. Ιόλα, από τον Κώστα Τσόκλη ο οποίος αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στην 42η Biennale της Βενετίας (1986). Το πορτραίτο είναι κομμάτι της “ζωντανής ζωγραφικής”, ενός συνδυασμού παραδοσιακής ζωγραφικής και βιντεοπροβολής.  Απολαύσαμε την αίθουσα με μία εκ των πρώτων ψυχαναλυτικών εκδόσεων στον κόσμο αναφερόμενη σε πολλές από τις ανθρώπινες φοβίες. Συζητήσαμε για το πορτραίτο της Μ. Χατζηλαζάρου,  που το φιλοτέχνησε ο Χαβιέ Βιλατό, ανηψιός του Πικάσο, με τον οποίο η πρωτοπόρος υπερ-ρεαλίστρια ζωγράφος συνδεόταν επί 8-ετίας. Προβληματιστήκαμε με το έργο “Σειρήνες” της εικαστικού Παυλίνας Βαγιωνή, το οποίο βασισμένο στην Οδύσσεια του Ομήρου αναφέρεται στην “επικινδυνότητα” της θηλυκής ταυτότητος, σύμφωνα με τις απόψεις της εποχής (και όχι μόνον).  Ανακαλύψαμε τον επαναπροσδιορισμό των έργων του Αχιλ. Απέργη από τον ίδιο τον καλλιτέχνη καθώς οι προσλαμβάνουσες του μετά τον πόλεμο άλλαξαν ρότα και όχι μόνον.

Το βιβλίο είναι εξαιρετικά φορτισμένο ανά τους αιώνες ως αντικείμενο καθώς παλαιότερα ήταν άπιαστο για τον μέσο κόσμο, με κατόχους μόνον τους βασιλείς και τα μοναστήρια. Η τυπογραφία άλλαξε τον κόσμο δημιουργώντας την επανάσταση της γνώσης. Η εικόνα πάντα διαβαζόταν όμως. Μάθαμε για τον Ελβετό καλλιτέχνη Peter Wuthrich, Ελβετός στην καταγωγή ο οποίος δουλεύει με το βιβλίο ως πρωταγωνιστή,, αγοράζει βιβλία από παλαιοπωλεία, τα μετατρέπει και τα “φοράει βιβλία στον κόσμο” και τον φωτογραφίζει. To 2013 και ήρθε στην Θεσσαλονίκη, ως μέρος μίας Biennale και φωτογράφισε κεντρικά σημεία της πόλης.

Δεν υπάρχει πιο δυνατή κραυγή από την σιωπηλή κατάθεση της τέχνης, κάτι το οποίο πραγμάτωσε με τον πιο έντονο τρόπο το έργο του Αλ. Ακρυθάκη ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ δηλώνοντας ότι τα μεγαλύτερα θύματα ενός πολέμου είναι τα παιδιά :  Ένα μεγάλο πολύχρωμο καρουζέλ που αντί για αλογάκια….. είχε παιδικά πολύχρωμα φέρετρα…….

Το ειδικό work shop που μας επεφύλαξε στο τέλος η κα. Σκυλίτση, με φωτοτυπίες για την καθεμία επάνω στην σύγχρονη ποίηση απογείωσε την τέρψη του όλου εγχειρήματος και φύγαμε πλήρεις εικόνων, σχεδίων, πληροφοριών, γνώσεων και προβληματισμών.  

«Τι είναι η ζωγραφική; Ήσυχη ποίηση. Και η ποίηση; Ομιλούσα ζωγραφική» κατά τον Πλούταρχο ενώ ο William Shakespeare δήλωσε ότι  «Ο σκοπός της τέχνης είναι να δώσει στη ζωή σχήμα».

Η έκθεση θα είναι ανοικτή για το κοινό, με ξεναγήσεις ανθρώπων που έχουν κάνουν το επάγγελμα τους με πάθος και ειλικρινές ενδιαφέρον έως τις 30.03.2025.  Στην πόλη μας γίνονται πολύ ωραία πράγματα!!

Ανδρ. Καρανίκα – Δημητριάδου

Συντονίστρια

«Οι παλιές πληγές δεν κλείνουν ποτέ;  Ή κλείνουν και κάποια μέρα γίνονται ξέθωρες αναμνήσεις;  Τι ενοχλεί περισσότερο από τα δύο; »

Την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου, η λέσχη Ανάγνωσης Σ Α Α Κ  Ανατόλια συζήτησε το βιβλίο «Απόδοση δικαιοσύνης» των Βernhard Schlink & Walter Popp, στα πλαίσια του κύκλου της αστυνομικής λογοτεχνίας.  Το συγκεκριμένο βιβλίο με την γνωστή τεχνική γραφής του συγγραφέα, αυτήν της κλιμάκωσης έθεσε πολλά ερωτήματα και ερωτηματικά τα οποία μας συνόδευσαν μέχρι αργά.

Η δικαιοσύνη ορίζεται ως αγαθό που δεν στοχεύει στην ευδαιμονία όποιου την ασκεί αλλά στον άλλον άνθρωπο.  Δεν είναι το ίδιο νόμος και δικαιοσύνη – η δικαιοσύνη είναι το ιδανικό ενώ ο νόμος είναι το εργαλείο.

Με φόντο μία υπόθεση αστυνομικής χροιάς, οι συγγραφείς θέτουν προς συζήτηση με τον αναγνώστη θέματα ζωτικής σημασίας, ειδικά στις μέρες μας, όπως το πώς εκλαμβάνεται η «δικαιοσύνη», πόσο δίκαιη είναι η ικανοποίηση του «περί δικαίου κοινού αισθήματος» σε αντιδιαστολή με την νομοτέλεια και την συνέπεια προς τους θεσμούς, των  «ορίων»  ατομικών και συλλογικών, της αποκατάστασης της τάξης / των πραγμάτων / των σωστών, του αιωρούμενου ερωτήματος «τα πράγματα σωστά ή τα σωστά πράγματα» και ποιός είναι αυτός που θα καθορίσει τα όρια στο εκάστοτε πεδίο και όχι μόνον.  Η οικολογία, η παιδεία, η  εξουσία, τα γηρατειά, η ατομική ευθύνη, η διαχείριση ενός παθογενούς παρελθόντος μιάς ολόκληρης χώρας μας απασχόλησαν πολυεπίπεδα αφήνοντας μία επίγευση για την ρευστότητα που έχει η μετάφραση, ανάλογα με την χρονική συγκυρία των «στερεών» θέσεων μας.

«Δεν είναι κατακριτέο να εκμεταλλεύεσαι τους άλλους, το να τους αφήνεις όμως να το αντιληφθούν δείχνει έλλειψη τακτ.»

Η Λέσχη Ανάγνωσης έχει οργανώσει για το μήνα Φεβρουάριο ξενάγηση στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με τη μόνιμη συλλογή, από τις συλλογές Ιόλα, Ξύδη και Απέργη, με λεπτομέρειες από την περιοδική έκθεση Future Perfect  ενώ τον Μάρτιο θα απολαύσουμε την έκθεση «Εικαστικό ταξίδι στο Άγιο Όρος», την οποία εγκαινίασε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στις 26 Οκτωβρίου, με συλλογές φορέων της πόλεως και  έργα όπως του Πολύκλειτου Ρέγκου, του Ν. Γ. Πεντζίκη, της Κλειούς Νάτση και άλλων.  Τέλος Μαρτίου οργανώνουμε και φέτος την ημερήσια εξόρμησή μας, στην περιοχή της Καβάλας αυτή τη φορά, με τα κάστρα της, το Υδραγωγείο της, το Τέμενος Χαλίλ Μπέη ( ή αλλοιώς το τζαμί της μουσικής), το μουσείο – κατοικία του Μεχμέτ Αλή, το οποίο θεωρείται ένα από τα λαμπρότερα εν Ελλάδι σωζόμενα δείγματα οθωμανικής αρχιτεκτονικής του 18^ου αιώνα και το εθνικό και ιστορικό μουσείο Ν. Καρβάλης με στοιχεία του Ελληνισμού της Καππαδοκίας και συλλογής σπανίων βιβλίων από τον 14^ο αιώνα και όχι μόνον. 

Θα χαρούμε να σας δούμε σε μία – και γιατί όχι σε όλες – τις δράσεις μας.  Για οποιαδήποτε πληροφορία, ιδέα ή πρόταση μπορείτε να επικοινωνείτε με τα γραφεία του Σ Α Α Κ (2310 – 238.835)

Ανδρομάχη Καρανίκα – Δημητριάδου,

Συντονίστρια